طراحی مدل جامع تجاری سازی نتایج تحقیقات دانشگاهی

تحولات در محیط های مختلف اقتصادی و اجتماعی باعث شده که نگرش جدیدی به دانشگاه ها بعنوان تولید کننده دانش شکل بگیرد. در این نگرش، دانشگاهها در تبدیل دستاوردهای تحقیقاتی خود به عوامل فراهم کننده رشد اقتصادی، رفاه عمومی و ثروت جامعه مسئولیت بیشتری عهده دار شده و بایستی تلاش های زیادی جهت انتقال و بکارگیری دانش در بخش های اقتصادی، اجتماعی و صنعت انجام دهند که از آن بعنوان تجاری سازی نتایج تحقیقات تعبیر می شود. با توجه به اینکه تجاری سازی تحقیقات بعنوان یکی از ماموریت ها و کارکردهای اصلی دانشگاه ها در کنار آموزش و پژوهش مورد پذیرش قرار گرفته است، پژوهش حاضر با هدف طراحی مدل جامع تجاری سازی نتایج تحقیقات دانشگاهی، در پاسخ به این سوال که چگونه می توان نتایج تحقیقات دانشگاهی را تجاری نمود، انجام شد. برای این منظور ابتدا، با رویکرد اکتشافی و تطبیقی و از طریق مطالعه و مرور ادبیات، فعالیت ها و مراحل فرایند تجاری سازی شناسایی و نیز مهمترین مولفه های تاثیرگذار بر تجاری سازی احصاء گردید. سپس، با بهره گیری از نظریه سه شاخگی (3c) هر کدام از مولفه ها بر اساس ویژگی هایی در سه دسته عوامل زمینه ای، محتوایی و ساختاری طبقه بندی و چارچوب مفهومی تحقیق ارائه گردید. چارچوب مفهومی پیشنهادی با روش دلفی و در سه دور توسعه یافته و با جمع آوری داده های تجربی و روش مدل سازی معادلات ساختاری اعتبارسنجی و مدل نهایی تحقیق ارائه شد. بر اساس یافته های این پژوهش، مراحل فرایند تجاری سازی در 8 مرحله شناسایی و در مورد 29 مولفه تاثیرگذار بر تجاری سازی تحقیقات توافق و اجماع حاصل شد. ارتباط بین مولفه های مذکور با تجاری سازی در قالب سه دسته عوامل و 6 فرضیه در نمونه آماری 120 نفره متشکل از منتخبین جشنواره های علم تا عمل، مدیران دفاتر ارتباط با صنعت دانشگاهها و موسسان و سهامداران شرکت های دانش بنیان با آزمون های آماری و روش pls-sem مورد بررسی و تایید قرار گرفت.